Thrillers Leestafel.info

spannende boeken en een beetje fantasy

height=Beowulf
J.R.R. Tolkien

Het heldendicht Beowulf is het oudste, epische gedicht dat in het Oud-Engels is geschreven. Wanneer het precies is geschreven, is nog altijd onduidelijk. Sommigen beweren dat het gedicht uit de zesde eeuw stamt, anderen menen dat het in de tiende eeuw geschreven is. Het gedicht is meerdere malen vertaald en er zijn diverse films op het verhaal van Beowulf geïnspireerd. Schrijver J.R.R. Tolkien – bekend van onder andere De Hobbit en In de Ban van de Ring – heeft het gedicht jarenlang bestudeerd en vertaald. Tolkiens zoon Christopher is opgegroeid met de prachtige verhalen van zijn vader en diens liefde voor de Engelse literatuur. Hij werd net als zijn vader hoogleraar in de Engelse taal aan de Universiteit van Oxford. Christopher Tolkien heeft de Beowulf-vertaling van zijn vader, evenals een royaal aantal aantekeningen, geredigeerd met als resultaat dit fascinerende, omvangrijke boekwerk.

Beowulf is een verhaal dat zich niet zomaar laat vertalen. Diverse regels kunnen op meerdere wijze vertaald en geïnterpreteerd worden. Daarom maakt de toelichting een groter deel van het boek uit dan het verhaal zelf. In dit boek kunnen liefhebbers van de Oud-Engelse taal het prachtige verhaal naar hartenlust ontleden en beleven. Het boek is geschreven in het Nederlands maar naast de – voortreffelijke – Nederlandse vertaling van het verhaal is ook de Engelse vertaling van Tolkien opgenomen. Op de linker bladzijden staat de Engelse tekst en op de rechterpagina’s is de Nederlandse vertaling afgedrukt. Door de nummering van de regels kunnen de teksten eenvoudig met elkaar vergeleken worden. Daarnaast dient de regelnummering als handige zoekfunctie voor dit naslagwerk. De vertaling van Tolkien is niet in versvorm, het is een moderne vertaling die erop gericht is de tekst zo toegankelijk mogelijk weer te geven.

Het verhaal Beowulf gaat over de gelijknamige, dappere strijder. Beowulf verneemt dat Hrothgar, de koning der Denen, er niet in slaagt zijn volk tegen het monster Grendel te beschermen. Grendel is een menseneter en tijdens de nachtelijke uren sluipt hij regelmatig de grote zaal Heorot binnen om de slapende onderdanen te verslinden. Beowulf slaagt erin Grendel te doden maar het gevaar is nog niet geweken. Grendels moeder, eveneens een monster, probeert de dood van haar zoon te wreken. Beowulf verslaat ook deze vijand en wordt als held onthaald en beloond. Ook in zijn eigen land wacht hem voorspoed en Beowulf is vijftig jaar lang koning der Geats. Beowulf is al een oude man als zich een nieuwe vijand aandient: een draak. Dit keer delft de moedige Beowulf het onderspit. Wiglaf, de neef van Beowulf, doodt het vuurspuwende monster alsnog en bestijgt de troon.

Naast het verhaal Beowulf zijn nog twee vertellingen in het boek opgenomen. Sellic Spell is een door Tolkien geschreven bewerking van het verhaal Beowulf. Het is een wat vlotter geschreven verhaal dat met name Beowulfs – die in dit verhaal Bijenwolf genoemd wordt – strijd tegen de Grendel – in dit verhaal de Grinder genaamd -  beschrijft. Het verhaal toont aan dat een moderne bewerking van een eeuwenoud verhaal geen afbreuk doet aan de inhoud van de vertelling. Ook de Oud-Engelse tekst van Sellic Spell is in het boek opgenomen. Tot slot staan er nog twee gedichten in het boek. Het lied van Beowulf – Beowulf en Grendel en Het lied van Beowulf – Beowulf en de monsters. De twee gedichten beginnen hetzelfde en kennen veel dezelfde regels maar het tweede gedicht is uitgebreider.

Deze uitgebreide bespreking van Beowulf is een aanrader voor liefhebbers van Tolkien én uitermate geschikt voor geïnteresseerden in de Engelse overlevering. Ik sluit af met de eerste strofe van beide versies van Het lied van Beowulf:

Grendel verscheen in het holst van de nacht;
de maan in zijn oog scheen in glazen pracht,
toen hij over het moer liep in al zijn macht
totdat hij kwam bij Heorot.
Donker het dal, maar in ’t venster gloed;
Bij de muur hield hij halt en luisterde goed,
En vervloekte hun zang, hun vrolijk gemoed
En het harpgetokkel in Heorot

ISBN 9789022572016 | hardcover | 541 pagina's| Boekerij | december 2014
Vertaald door Renee Vink

© Annemarie, 30 december 2014

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER


Recensies

Boven