"Een eeuwenoud schaakspel"
Ik heb niet zo heel veel op met schaken. Ik weet hoe het moet en als ik speel tegen iemand die het net zo vaak (= haast nooit) doet als ik, dan wil ik in de regel nog wel eens winnen ook. Als ik mij althans alle regels van het spel nog kan herinneren. De paardensprong weet ik wel, evenals alle mogelijkheden van de Loper en de Pion. Maar hoe zat dat ook weer met het van plaats verwisselen van de Koningin en de Toren? Of was dat misschien de Koning? In geval van nood kon de Toren zich opofferen, maar daar waren dan weer wel een paar voorwaarden aan verbonden. Geloof ik. Toch?
Binnen “De Acht” van Katherine Neville neemt het schaakspel een belangrijke plaats is. Toch is het niet echt nodig om zelf een grootmeester in het spel te zijn, want alleen in grote lijnen komen de finesses van het spel in het verhaal voorbij. Katherine Neville heeft in haar uitstekende boek twee duidelijke verhaallijnen opgenomen, die zo’n tweehonderd jaar van elkaar verwijderd zijn. Het middelpunt van “De Acht” is een eeuwenoud schaakspel en een intrigerende legende dat het unieke krachten zou moeten bevatten. Beide verhaallijnen wisselen elkaar constant af en gaan elkaar op een gegeven moment ook overlappen. Een hele knappe prestatie, aangezien dit nergens ook maar enigszins kunstmatig overkomt. Het boek begint in de lente van 1790 wanneer in de abdij van Montglane de beslissing wordt genomen dat de schaakstukken over de hele wereld verspreid moeten worden om zo te voorkomen dat de macht van het spel in verkeerde handen gaat komen. Met name de jonge Mireille de Remy krijgt een belangrijke rol en haar hele leven lang zal zij genoodzaakt zijn om grote deel van het schaakspel te verdedigen. Twee eeuwen later is het mysterie nog steeds niet ontrafeld en krijgt computerexpert Catherine Velis eveneens een belangrijke rol te vervullen. Zij krijgt hulp van veel mensen maar weet op een gegeven moment nog nauwelijks wie zij wel of niet kan vertrouwen.
"Er is een mysterie, ouder dan een millennium. Er is een puzzel die de briljantste geesten uit de geschiedenis heeft getart. Er is een spel, gespeeld door beroemden en beruchten, door kunstenaars en politici, wiskundigen en musici, filosofen en nonnen. Er is een oeroude formule voor macht, zo groot dat het idee ervan een ieder die ervan hoorde bezeten maakte. Het is de formule, het spel, het geheim van de Acht."
New York, winter 1972:
Sinistere krachten manipuleren computerexpert Catherine Velis om haar probleemoplossend vermogen in te zetten bij de speurtocht naar een legendarisch schaakspel dat ooit van Karel de Grote was en sinds de Franse Revolutie vermist wordt. Verbannen naar Algerije door haar gewetenloze bazen en aangetrokken door de enigmatische Russische grootmeester Solarin, vertrekt Cat om de grootste schat aller tijden te vinden. Velen gingen haar voor...
Zuid-Frankrijk, lente 1790:
Mireille de Remy en haar nicht Valentine zijn novices in de abdij van Montglane. Terwijl Frankrijk in vlammen opgaat, branden de twee meisjes van verlangen om het kloosterleven te ontvluchten - en hun kans is nabij. In de abdij bevindt zich een mysterie dat afkomstig is van Karel de Grote. Wij zich ervan meester maakt kan beschikken over grenzeloze macht. Om misbruik te voorkomen, moet het uit de abdij gesmokkeld worden.
Uitgeverij Luitingh bracht “De Acht” met veel publiciteit als ‘de voorloper van Dan Brown’ en hoewel dit boek inderdaad al vele jaren eerder is geschreven dan bijvoorbeeld “De Da Vinci Code”, is het onmogelijk om beide titels te vergelijken. Uiteraard zijn er best wel een paar overeenkomsten te vinden, maar toch lijkt het meer op een publiciteitsstuntje van de uitgever. Op eigen kracht heeft Neville gewoon een heel goed boek geschreven en een heel interessant thema bedacht. Hoewel het uiteindelijk wat ver gezocht is en zelfs dicht tegen het fantasy genre balanceert, is het toch heel knap hoe zij alle mogelijkheden van haar verhaal heeft weten te benutten. Het thema is best heel boeiend te noemen en Neville laat een hele reeks aan historische figuren de revue passeren. Het past allemaal goed in elkaar hoewel ze de grenzen van de geloofwaardigheid op sommige momenten wel enigszins wist te overschrijden. Maar de hoofdpersonen zijn zeer sterk en charismatisch en het tempo zit er vanaf de eerste bladzijden ook redelijk goed in.
In z’n totaliteit is “De Acht” daarom een uitstekende thriller te noemen die de publiciteit rondom Dan Brown waarschijnlijk niet eens nodig heeft gehad. Sterker nog: het zou zelfs wel eens in het nadeel van Katherine Neville kunnen werken, want de slechte klonen van Brown steken nog massaler de kop op dan wespen in de zomer. En dit boek is te goed om samen met een stapel andere titels zonder eigen identiteit opzij te worden geschoven. Let dus niet op alle vergelijkingen met “De Da Vinci Code” en lees en beoordeel “De Acht” op haar ware inhoud. En het zal je zeker niet teleurstellen.
ISBN 9024551943 Ingenaaid, 671 pagina's Verschenen: september 2005 Luitingh
Oorspronkelijke titel: The Eight, Vertaler: M. van Velzen
© Eric, 27 juni 2005
In deze thriller draait alles om het schaakspel van Montglane. Dit schaakspel bestaat uit gouden en zilveren speelstukken, volop bezet met edelstenen. Het is in de aandacht gekomen ten tijde van Karel de Grote, vertelt de legende, en zou al vierhonderd jaar voor de geboorte van Christus bestaan hebben in India. Bij de Arabische verovering van Perzië zou het in het jaar 640 in Arabië terecht gekomen zijn. Acht moren hebben het naar Karel de Grote gebracht. En acht moren vergezellen het ook naar Montglane, een plek in de Franse Pyreneeën, waar de abdij van Montglane het jarenlang verborgen heeft gehouden, omdat men dacht dat het een spel van de duivel was.
Twee verhaallijnen met eenzelfde doel: het spel bijeen brengen en de geheimzinnige formule die erin verborgen zit ontcijferen.
Het ene verhaal speelt in Frankrijk, ten tijde van de Franse Revolutie en de tijd van Napoleon. Omdat de abdis niet wil dat het volledige spel in verkeerde handen valt stuurt ze de stukken met haar nonnen in diverse richtingen weg, en alles raakt verspreid.
In dit verhaal is Mireille de hoofdpersoon, en al reizend door Frankrijk en Noord-Afrika beleeft ze vele avonturen. Haar weg leidt tot ontmoetingen met vele historische figuren, waarbij Katherine Neville speelt met de feiten. Daar is bijvoorbeeld Marat, een belangrijk figuur ten tijde van de Revolutie. Het is algemeen bekend dat hij in bad vermoord wordt. Dat gebeurt in het boek dus ook, en ook de dader wordt juist vermeld, maar Neville verdraait het een en ander om het mooi in haar verhaal te laten passen. Jammer vind ik het dat er geen bijlage is waar de juiste feiten in zijn geheel verteld worden. Als je de nu de waarheid wilt kennen, zul je zelf op onderzoek uit moeten.
De tweede verhaallijn speelt in de moderne tijd, en is ingewikkelder. (Komt dat doordat de namen uit de 18e eeuw bekend in de oren klinken en dit verhaal vrijwel volledig fictie is?) De hoofdpersoon is Cat, en ook zij reist door Noord-Afrika. Haar speurtocht is eigenlijk dezelfde als die van Mireille, maar zij heeft de beschikking over moderne snufjes: snelle auto's, telefoon en computers.
Het is een spannende thriller, die door de afwisseling van de verhaallijnen boeiend blijft, ondanks de vele personages. (alle namen bijhouden is een karwei!!) Jammer ook dat Neville zich vooral tegen het einde in bochten schijnt te moeten wringen om alles te laten kloppen.
Toch een aanrader, al vind ik persoonlijk 'de historicus' van Elisabeth Kostova beter.
ISBN 9024551943 Ingenaaid, 671 pagina's Verschenen: september 2005 Luitingh
Oorspronkelijke titel: The Eight, Vertaler: M. van Velzen
© Marjo